Umferð eykst á öllum leiðum á vöktunarsvæði Gaums

Bíll á leið yfir Skjálfandafljótsbrú.

Gaumur, sjálfbærniverkefnið á Norðurlandi eystra hefur nú birt nýjustu gög er um bílaumferð á völdum leiðum á vöktunarsvæði Gaums.

Leiðirnar sem um ræðir eru Víkurskarð, gangnamunni Vaðlaheiðargagna austanmegin, Hringvegurinn austan Norðausturvegar, Fljótsheiði, Mývatnsheiði, Norðausturvegur til og frá Húsavík, vegurinn um Tjörnes og Dettifossvegur. Fylgst hefur verið með flestum leiðum frá því að vöktun hófst á vettvangi Gaums. 

Á fyrri hluta vöktunartímans fór umferð vaxandi á öllum leiðum og má segja að hún hafi vaxið jafnt og þétt. Þar spila væntanlega inní hvort tveggja fjölgun ferðafólks á svæðinu og framkvæmdir á Þeistareykjum og Bakka. Áhugavert er að skoða þróun umferðar um Víkurskarð, sem fór vaxandi frá árinu 2013 til ársins 2018, og samhliða því umferð um Vaðlaheiðargöng. Árið 2019 er fyrsta heila árið sem umferð er talin í gegnum Vaðlaheiðargöng. Árið 2016 fóru um 300 fleiri bílar um Víkurskarðið en árið áður, en þessi tími markar upphaf framkvæmda á Þeistareykjum og Bakka. Á milli áranna 2017 og 2018 hægði á vextinum en 1.800 bílar fóru um Víkurskarðið 2017 í samanburði við 1.807 bílar árið 2018.

Árið 2019 höfðu Vaðlaheiðargöng verið tekin í gagnið. Þá fækkaði bílum sem fóru um Víkurskarðið í 479. Fjöldi bíla sem fóru í gegnum Vaðlaheiðargöng það ár voru 1.475. Samanlagður fjöldi þarna er 1.954 bílar. Á árinu 2022 fóru 460 bílar um Víkurskarð. En árin tvö á undan hafði þeim fækkað og verið 292 þegar fæstir fóru þar um á árinu 2020. Á sama tíma fóru færri bílar um Vaðlaheiðargöng en á fyrsta árinu sem göngin voru opin. Fæstir bíla fóru um göngin árið 2020, eða 1.100 bílar. Árið 2022 fóru 1.500 bílar um Vaðlaheiðargöng og þá samtals yfir Víkurskarð og um Vaðlaheiðargöng 1.960 bílar, því sem næst samanlagður fjöldi og árið 2019 á þessum tveimur leiðum. 

Aðrar leiðir lýsa áþekkri þróun, þ.e. að frá upphafi vöktunartíma til ársins 2019 fór umferð um þær vaxandi. Árið 2020 dró úr umferðinni og á árinu 2021 hóf hún að vaxa á ný og er á árinu 2022 áþekk því sem var árið 2018. Ein leiðin sem sker sig úr er Dettifossvegur en þar dró úr umferð frá árinu 2018-2020. Þar er líklegt að framkvæmdir við leiðina sem og vetrarþjónusta hafi haft áhrif á umferð auk heimsfaraldursins vegna COVID-19.