Skammist ykkar

Einhver góðhjartaður og vís einstaklingur gæti fellt Salómonsdóma um öll okkar mál og tryggt að allir byggju við góðan kost og sanngjörn kjör. Fyrst svo er ekki hafa mörg ríki komið sér upp lýðræðishefð þar sem ráðamenn sækja sér reglulega umboð til almennings.

Á sama tíma og ég fagna því hversu vel núverandi sveitarstjórnarfólki í Skútustaðahreppi og Þingeyjarsveit tókst að undirbúa sameiningu og hversu mikill áhugi er innan þeirra raða að bjóða sig fram til áframhaldandi starfa verð ég að lýsa miklum vonbrigðum mínum með þá leið sem þau kjósa að fara hvað varðar hið síðarnefnda. Ég vil ganga svo langt að segja það algjör svik við íbúa þessara sveitarfélaga að þau skuli því sem næst öll taka sig saman og standa að sameiginlegum framboðslista. Með þessu eru líkurnar á því að sjálfkjörið verði til sveitarstjórnar auknar til muna, þar er lýðræðinu gefið langt nef (jafnvel fingurinn) og stærstum hluta íbúanna algjörlega haldið utan við það að fá alvöru tækifæri til þess að koma að uppbyggilegri umræðu og vinnu um framtíð síns sveitarfélags. Það er í hróplegu ósamræmi við það opna og virka samtal sem var við íbúana í aðdraganda kosningar um sameiningu.

Einn af helstu ókostum lýðræðisins er sjálfsagt hversu orku- og tímafrekt það er. Töluvert þarf að hafa fyrir því að ávinna og halda vinsældum og trausti kjósenda. Tímafrekt er að upplýsa um öll mál og hvað maður stendur fyrir. Þetta getur verið nokkuð lýjandi og sjálfsagt ein af meginorsökum þess að oft vill verða gjá á milli þeirra sem svo kosnir verða til ábyrgðarstarfa annars vegar og þeirra sem kusu hins vegar. Það er auðvelt fyrir kosna fulltrúa að missa tengsl við baklandið sitt, tengsl við þá sem þeir þó sækja umboð sitt til.

En svo líður á ný að kosningum og þá getur það verið umtalsvert átak og allmikil fyrirhöfn að endurbyggja og laga það sem ekki var haldið nógu vel við. Því hlýtur að fylgja nokkur kvíði og eitthvert óöryggi að þurfa aftur eftir nokkurra ára hlé að vera upp á það kominn að hljóta brautargengi meðal fólks en ekki höfnun. Nýir tímar koma líka oft með breyttar áherslur og það sem brann á mönnum síðast skiptir minna máli nú og hvert fólkið vill stefna er stundum frambjóðandans þraut að finna út.

Allt frá því að samþykkt var í kosningu að sameina Skútustaðahrepp og Þingeyjarsveit í eitt sveitarfélag hef ég hlakkað til kosningar til nýrrar sveitarstjórnar. Ég hlakka í raun alltaf til kosninga og tímans þar á undan þegar málefni sem sum hver fá annars litla athygli eru rædd og horft er fram í tímann. Mér finnst spennandi að fá tækifæri til þess að deila minni sýn og ekki síður að heyra frá öðrum hvað brennur á þeim. Að finna leiðir til þess að bæta samfélagið og stefna í átt að betri og bjartari framtíð. Til þess að svo megi verða er eiginlega nauðsynlegt að við skipum okkur í fylkingar. Ekkert endilega gegn hvert öðru, enda stefnum við öll að sami marki, heldur með ólíkar áherslur og blæbrigði. Allt með svipuðu sniði og keimlíkt en samt svo fjölbreytilegt og auðugt þannig að fleiri finna samhljóm, fleiri komast að, fleiri taka þátt, fleiri raddir fá að heyrast og umræður lifna við og samtalið fær að hljóma. Því má nefnilega ekki gleyma að málefnaumræður og samtal ólíkra sjónarmiða er einn af grundvallarþáttum í lýðræðissamfélagi, ein meginstoðanna og skiptir miklu að fá sem flesta að borðinu. Uppbyggilegar rökræður þar sem mörg ólík sjónarmið fá að heyrast eykur umburðarlyndi og gerir okkur víðsýn. Ef við erum rænd þeim verðum við þröngsýn.